Στην κατηγορία των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών συγκαταλέγεται και το σύνδρομο της Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα ή αλλιώς ΔΕΠ-Υ (ΦΕΚ 3699, άρθρο 3, παρ.1, 2008). Η Διαταραχή Ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ADHD) αποτελεί μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, άμεσα σχετιζόμενη με την ωρίμανση του νευρικού συστήματος, προκαλώντας συμπεριφορικές διαταραχές από την παιδική ηλικία ως και την ενήλικη ζωή (Κουμούλα, 2012).

Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η έλλειψη προσοχής, η παρορμητικότητα κι η υπερκινητικότητα (Κυπριωτάκη, 2004), με ένα εξ αυτών να εντοπίζεται ως προεξέχον.

Κατά την πρώιμη παιδική ηλικία τα παιδιά με διαταραχές συγκέντρωσης αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο τους, είναι ανήσυχα και ευερέθιστα, ενώ στην προσχολική ηλικία παρουσιάζουν ιδιαίτερη ενεργητικότητα και παράλληλα φιλική και συνεργάσιμη διάθεση (Κυπριωτάκη, 2004). Ωστόσο, συχνά λόγω της παρορμητικότητας ξεκινούν οι εκδηλώσεις διαταραχών στη συμπεριφορά. Ως εκ τούτου, στη σχολική ηλικία το πρόβλημα συγκέντρωσης και προσοχής εντείνεται και ο μαθητής δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις χρονικών ορίων. Παράλληλα, οδηγείται σε χαμηλά επίπεδα αυτοαντίληψης λόγω των χαμηλών του σχολικών επιδόσεων, αλλά και της δυσκολίας του στην επικοινωνία. Ωστόσο, για να διαγνωστεί ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ θα πρέπει τα παραπάνω συμπτώματα να έχουν διάρκεια μεγαλύτερη των έξι μηνών (Κυπριωτάκη, 2004) και να εμφανιστούν πριν το παιδί γίνει επτά χρονών (Pelham, Fabiano & Massetti, 2005).

Ευεργετικές επιπτώσεις παρατηρούνται μετά από θεραπευτικά προγράμματα ψυχοεκπαίδευσης γονέων (Κόρπα, 2015) και εξατομικευμένα προγράμματα, σχεδιασμένα στις ανάγκες του εκάστοτε παιδιού. Για παράδειγμα, ένα οπτικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων, που χρησιμοποιεί φωτογραφίες ή σκίτσα και σαφής στόχους μπορεί μόνο θετικά να επηρεάσει ένα παιδί με ελλειμματική προσοχή, το οποίο δυσκολεύεται κατά κύριο λόγο να οργανωθεί και να ολοκληρώσει τις δραστηριότητές του (Elliot et al, 2008). Όταν ο μαθητής με ΔΕΠ-Υ μέσω αυτού του σχεδίου καταφέρει να αυτοκαθοδηγηθεί, να οριοθετήσει ένα πρόβλημα, και να φτάσει στη λύση του, έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει την αυτοεκτίμησή του και να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του, χαρακτηριστικά που συχνά εμφανίζονται μειωμένα σε παιδιά με ΔΕΠ-Υ (Κυπριωτάκη, 2004).

Αργυρώ Σιτέ
Ειδική Παιδαγωγός MSc

Βιβλιογραφία

? Elliot S., N., Kratochwill, T., R., Cook, J. & Travers, J. (2008). Εκπαιδευτική ψυχολογία. Αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση. Gutenberg: Αθήνα.
? Pelham, W., E., Fabiano, G., A. & Massetti, G., M. (2005). Evidence - based assessment of attention deficit hyperactivity disorder in children and adolescents. Journal of clinical child and adolescent psychology. American Psychological Association, division 53.
? Κόρπα, Τ. (2015). Ψυχοεκπαίδευση στη ΔΕΠΥ. www.adhdhellas.org
? Κουμούλα, Α. (2012). Η εξέλιξη της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στο χρόνο. Ψυχιατρική 23, παράρτημα 1.
? Κυπριωτάκη, Μ. Α (2004). Διαταραχές Συγκέντρωσης της Προσοχής. Σύγχρονες αντιλήψεις. Κυπριωτάκη: Ηράκλειο.
? ΦΕΚ 3699. (2008). Ειδική αγωγή και εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Άρθρο 3, παρ.1.